RTG – czyli jak stomatolodzy widzą to, co gołym okiem niewidoczne

W stomatologii bardzo ważnym etapem leczenia jest prawidłowa diagnostyka. Tylko jak zobaczyć coś, co jest ukryte głęboko w kości? Wszystko zawdzięczamy zdjęciom radiologicznym.

Do najczęściej wykonywanych w praktyce zdjęć RTG jest tak zwane zdjęcie zębowe, zaliczane do zdjęć wewnątrzustnych. Wykonuje się je z użyciem specjalnego detektora promieniowania umieszczanego w jamie ustnej pacjenta w sąsiedztwie części łuku zębowego, który ma być obrazowany. Na tak wykonanym zdjęciu widoczny jest cały ząb wraz z otaczającymi go tkankami. Wskazaniem do zdjęcia zębowego jest określenie występowania ubytków próchnicowych, próchnicy na powierzchniach stycznych lub pod obecnymi wypełnieniami kompozytowymi lub amalgamatowymi. Zdjęcie to jest również wymagane przed leczeniem kanałowym, gdyż pomaga w diagnostyce chorób miazgi oraz uwidacznia anatomię zęba. Chirurdzy stomatologiczni zalecają wykonanie zdjęcia zębowego przed ekstrakcjami zębów, aby jak najbezpieczniej przeprowadzić zabieg.

Do innych często wykonywanych zdjęć należy w skrócie zdjęcie OPG. Pełna nazwa to ortopantomogram, który jest zaliczany do zdjęć zewnątrzustnych. Za jego wykonanie odpowiada specjalny aparat rentgenowski, który podczas wykonywania zdjęcia obraca się wokół głowy pacjenta. Tak wykonane zdjęcie obrazuje wszystkie zęby, szczękę, żuchwę, zatoki szczękowe, stawy skroniowo – żuchwowe oraz w dużym zakresie także inne kości części twarzowej czaszki. Służy do oceny wyżej wymienionych struktur. Musimy pamiętać, że zdjęcie zębowe, jak i OPG to zdjęcia dwuwymiarowe…. Zdjęcie to powinno być wykonywane mniej więcej co 2 lata, celem profilaktycznej oceny widocznych struktur.

Kolejnym zdjęciem pomocnym w diagnostyce jest zdjęcie cefalometryczne. Jest ono wykonywane głównie ze wskazań ortodontycznych. Swoim zasięgiem obejmuje ono boczną część twarzoczaszki. Innymi słowy  jest to zdjęcie z profilu pacjenta. Pozwala przeprowadzić dokładną diagnostykę wad zgryzu i zaplanowanie prawidłowego leczenia ortodontycznego lub ortodontyczno – chirurgicznego.

Na koniec kilka słów o promieniowaniu. Wielu pacjentów zastanawia się, czy dawka promieniowania jaką przyjmują podczas wykonywania zdjęć stomatologicznych jest wysoka i szkodliwa – odpowiedź brzmi, nie. W przypadku wykonywania najpowszechniejszego zdjęcia zębowego dawka promieniowania wynosi około 2-5 mikroSv, przy wykonaniu zdjęcia OPG jest to 20-30 mikroSv. Dla porównania w Polsce średnia roczna dawka promieniowania z naturalnych źródeł wynosi w przybliżeniu 2,4 mSv/rok. Wynika z tego, że każdy z nas codziennie z naszego otoczenia przyjmuje      8 mikroSv promieniowania. Dodatkowo pamiętajmy, że w pracowni RTG korzystamy ze specjalnych ołowianych fatuchów, co jeszcze zmniejsza ryzyko ekspozycji.

Z powyższych danych wynika, że zdjęcia rentgenowskie nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie, wręcz  niekiedy jest niezbędne, byśmy naszym zdrowiem mogli się cieszyć jak najdłużej.